venres, 20 de xullo de 2012

A caza de bruxas (literal) do século XXI


09 Xullo 2012 09:43 Escrito por Enrique Carballo. Dioivo
O 20 de xuño deste ano transcendeu aos medios que tres persoas foron executadas polas autoridades de Arabia Saudita. Dous deles eran unha parella de exipcios que secuestraron unha nena, violárona e vexárona durante anos. O terceiro, un home ao que se atopou en posesión de libros de ocultismo e maxia, e ao que se decapitou baixo o cargo de "practicar bruxaría" e cometer adulterio.
En pleno século XXI, nun país considerado amigo polas principais potencias mundiais e que o rei Juan Carlos acaba de visitar de forma amigable, os tribunais seguen practicando a caza de bruxas. Non é un feito illado: nos últimos anos, o principal produtor de petróleo do mundo decapitou a unha anciá que vendía remedios curativos contra as enfermidades, a un sudanés que lanzaba supostos feitizos, sentenciou a morte a un libanés que lía as cartas e a unha cidadá saudita que provocou a impotencia nun home, ao parecer, empregando maxia negra.
Pero este fenómeno non se limita a Arabia saudita. Nalgúns países, a persecución da bruxaría está organizada e aprobada polo goberno. En Gambia, segundo Amnistía Internacional, os cazadores de bruxos son patrocinados polos dirixentes do país. O organismo calculou que uns 1.000 gambianos foron secuestrados por cazadores profesionais traídos da veciña Guinea, acompañados polos gardas persoais do presidente, Yahya Jammeh. Os así capturados foron levados a centros de detención especiais, onde se lles propinaron malleiras e obrigóuselles a inxerir substancias alucinóxenas. Algúns morreron. Jammeh é tamén coñecido por xurar publicamente que executaría a calquera homosexual que atopase no país, e anunciar que é capaz de curar a SIDA mediante unha cocción de herbas. En Camerún a feiticería é un delito, que pode carrexar penas de cárcere ou multa. Papúa-Nova Guinea recoñece a existencia de dous tipos de maxia, a branca, permitida, e a negra, penada.
Na súa maioría, as cazas de bruxas actuais prodúcese nas rexións rurais do África subsahariana, o Norte da India e en Papúa Nova Guinea, onde está a vivir un auténtico auxe. Neste último país, as execucións de bruxas cífranse en máis de 150 ao ano, mentres que outras fontes falan de 200 mortes anuais. No ano 2008, foron identificados 50 asasinatos por este motivo en dúas provincias de Papúa, e segundo un inspector de policía local, na súa área de traballo poderían darse uns 20 casos ao mes. No país existen cazadores de bruxas profesionais, e un grupo deles declarou a un xornal occidental que se ocupou de 18 presuntos feiticeiros.
Resulta difícil cuantificar o número de mortes que se producen anualmente en África, pero nunha conferencia da policía e o goberno de Sudáfrica, determinouse que entre abril de 1994 e febreiro de 1995 97 mulleres e 46 homes morreron linchados tras acusacións de bruxaría nese país. Segundo o goberno tanzano, no país producíronse 5.000 linchamentos entre 1994 e 1998, aínda que non hai unha estatística precisa. Estimacións máis conservadoras sitúanos nuns 100 anuais. Na rexión de Shinyanga ocorren un mínimo de 300 ao ano, que saibamos. E este reconto refírese tan só ás mortes, non os asaltos, as mutilaciones, os atentados contra a propiedade.
Aínda que nalgúns países existen “cazadores de bruxos” e exorcistas profesionais, é moito máis frecuente é que os linchamentos se produzan de forma espontánea, en fenómenos de histeria colectiva. Por pór algúns exemplos, en Haití, durante a recente epidemia de cólera de 2010, polo menos 45 persoas morreron a mans de masa, na súa maioría sacerdotes vudú. En Kenya, 2009, once anciáns foron masacrados polos seus veciños ao ser acusados de bruxería. Un caso aínda máis grave aconteceu no Congo, en 2001, e cobrouse 300 vidas.Todo empezou cando un neno chegou á escola cun caderno no que figuraban os nomes de cinco veciños que morreran recentemente. O pai do rapaz, tras unha malleira, confesou que era un bruxo. A situación degeneró nun brote de histeria colectiva, con centos de desprazados e a intervención das forzas armadas ugandesas.
As vítimas: mulleres e nenos
Sen que haxa estatísticas precisas, a gran maioría dos acusados por bruxaría son mulleres de idade avanzada. Na India, adoita tratarse de mulleres de castes baixas, viúvas ou marxinadas sociais, as vítimas máis débiles. En África, algúns interpretan a caza de bruxas como unha forma de violencia contra as mulleres relacionada con outras prácticas como a ablación, en sociedades onde o abuso de xénero é estrutural.
Segundo Scolastica Jullu, directora executica do Centro de Axuda Legal a mulleres de Dar Es Salaam, o goberno tanzano permite os linchamentos de bruxas. “Excepto en casos de violacións, non vexo que ninguén sexa levado a xuízo. Se fose un home ou unha muller nova, a policía investigaría, pero se é unha anciá non se molestan”. Na rexión de Africa Oriental, preto do 80% dos ataques son contra mulleres anciás.
En India, as acusacións de bruxaría céntranse en mulleres. A partir dos datos de criminalidade do país asiático, unha ONG cifrou entre 150 e 200 as bruxas executadas. Ademais, os “cazadores de bruxas” adoitan quedar impunes, a pesar de que nalgúns estados hai leis específicas contra esta práctica. Segundo o Free Legal Aid Committee, menos do 2 por cento dos cazadores son castigados.
Outro colectivo vulnerable é a infancia. A partir dos 90 produciuse no Congo, especialmente nas cidades, unha febre de acusacións contra nenos que traían a mala sorte. Segundo a información humanitaria Save the Children, 20.000 nenos e nenas congoleños foron acusados de bruxaría. Algúns son asasinados as súas familias ou polos seus veciños, outros moitos expulsados para vivir na rúa (só na capital, Kinshasha, calcúlase que 14.000 nenos foron arroxados do seu fogar por este motivo).
Por último, a crenza de que os nenos ou determinados grupos teñen conexión co sobrenatural conduce a persecucións e atrocidades. No Congo, algunhas familias recorren a profetas e doutores bruxos para expulsar os malos espíritos dos corpos dos seus fillos. As técnicas de exorcismo inclúen prácticas como a privación de alimento e bebida. Segundo Save the Children, os exorcistas practican abusos sexuais contra os nenos e introdúcenlles obxectos que logo lles fan vomitar nunha cerimonia.
En Uganda, a práctica de sacrificios de nenos propágase. En 2008, rexistráronse no país 300 asasinatos e desaparicións ligadas aos sacrificios. As autoridades do país lanzaron unha cruzada contra este fenómeno en 2009. En Costa de Marfil, a ONG para a protección da infancia Roxal di rexistrar entre 60 e 90 casos de desaparicións ao mes. Segundo declarou o sarxento da policía marfileña a IRIN News, as desaparicións de nenos demandan atención especialmente durante a época de eleccións, porque, neste periodo, multiplícanse os “sacrificios humanos e outros rituais, e a demanda de órganos de nenos increméntase”. Os candidatos recorren á bruxería para axudarse nas urnas.

Ningún comentario:

Publicar un comentario