Marcos Pérez Pena praza.com
O 15 de marzo de 1965 José Castro
Veiga, O Piloto, era asasinado pola Garda Civil preto do
encoro de Belesar mentres descansaba e comía algo sentado nunha pena. Era o derradeiro guerrilleiro antifranquista que
resistía no monte, finado oito anos despois da morte de Facerías e cinco dende
que caera Quiquo Sabater. Tiña 50 anos e pasara os últimos vinte fuxido,
mantendo a loita contra a ditadura, moitos anos despois de que as guerrillas
fosen disoltas oficialmente e cando a actividade de todos os demais
guerrilleiros xa cesara. Como destacou Carlos G. Reigosa no seu Fuxidos de sona, nese
momento O Piloto máis ca un guerrilleiro debía considerarse
"un home que agardaba".
Foi soterrado no cemiterio de San Fiz de Asma
(Chantada), pero non foi até 1986, cando foi homenaxeado, que puido ter unha
lápida e unha placa que lembraba o seu nome e a súa actividade. Aquel día, o 9 de marzo de 1986, un grupo de amigos
xuntáronse alí para recordalo, vellos compañeiros do Partido Comunista e da
Guerrilla, entre eles Camilo de Dios. Estaba tamén a súa inseparable compañeira
Ramona Mirella Curto e mesmo Enriqueta Otero, que durante anos foi tamén
guerrilleira.
Algúns dos organizadores desa primeira homenaxe
están a preparar un acto semellante, que se celebrará no mesmo lugar o vindeiro
10 de marzo. Fano "en réxime de convocatoria aberta", á que se poden
sumar todas as persoas que queiran "para que siga viva a súa memoria e a
de todos aqueles que loitaron e morreron polas liberdades". "Debe
ser un acto no que participen e ao que acudan todas aquelas persoas que o
desexen, independentemente da súa militancia política e da súa condición
ideolóxica" -destacan- "todos os que queiran terán tempo para
falar, para cantar, recitar e, mesmo, para chorar. Só quedarán mal vistos
aqueles que vaian con arelas de acaparar protagonismo político. Será un acto
aberto, cooperativo, sincero, sinxelo e de axuda á recuperación da
memoria da Guerrilla e dos guerrilleiros", do que nas vindeiras semanas se
coñecerán máis detalles e os seus participantes. Por exemplo, os seus
organizadores están pendentes de que a saúde de Camilo de Dios
lle permita acudir. Todas persoas que queiran participar deben apuntarse no
correo electrónico paralembranza.piloto@gmail.com.
20 anos no monte
José Luís Castro Veiga naceu no Corgo o 11 de
febreiro de 1915 e aos 16 anos ingresou como voluntario na
Aviación militar española (de aí o seu alcume) chegando ao grao de Cabo. Cando
comezou a Guerra Civil, desertou do bando nacional para loitar no republicano.
Capturado en Madrid en 1939, foi condenado a 30 anos de cadea, pero foi
indultado tras cumprir catro, en 1943. En 1945 regresa a Galicia e pasa
á clandestinidade como militante do PCE, entrando en contacto cos
guerrilleiros e botándose ao monte no verán dese ano. As guerrillas
mantiveron unha intensa actividade nos anos seguintes, até comezos dos anos
cincuenta. O grupo liderado polo Piloto actuaba principalmente
nunha ampla zona entre Castroverde, O Corgo e Sobrado chegando
até Asturias e León, pola comarca dos Ancares.
O 27 de maio de 1954, nun duro
enfrontamento, perdeu a meirande parte dos seus homes na zona de Paradela.
Dende entón, até a súa morte, permaneceu oculto, realizando de cando en cando golpes
económicos (atracos), xustificando sempre políticamente estes roubos,
afirmando que actuaba en nome da autoridade republicana. Puido resistir,
así mesmo, grazas á colaboración de amigos e de numerosos veciños destas
comarcas, que lle ofrecían refuxios seguros que tiña que cambiar continuamente,
para evitar ser descuberto. A construción do encoro do Peares acabou con algúns
dos seus refuxios habituais, por exemplo os situados na aldea chantadina
de Sernande.
O 10 de marzo de 1965 O Piloto entrou a
roubar na casa dun empresario gandeiro da parroquia de Rebordaos (O Saviñao).
Ao igual que noutras ocasións, fíxoo "en nome da República". Porén, o
fillo do propietario seguiu a José Luís Castro Veiga até o monte e chamou
a Garda Civil, informando da situación do fuxido. O Piloto recibiu un
disparo mentres estaba comendo, algunhas fontes din que na cabeza, outras que
na barriga. A prensa da época publicou informacións breves sobre o
sucedido, destacando que as autoridades acabaran coa vida dun "forajido
tristemente famoso, célebre asesino y responsable de una partida de
malhechores", obviando a súa condición de loitador antifranquista.
Do Piloto cóntanse moitas
anécdotas e historias, algunhas difíciles de verificar, pero polo xeral
destácase a súa firmeza de carácter e a súa dureza no combate. Tamén a súa
astucia e intelixencia, que lle permitiron soportar case en solitario unha
persecución de 15 anos. Dise, por
exemplo, que nunha ocasión, nas festas da parroquia de Diomondi (O
Saviñao), fíxose pasar por vendedor de xamóns e mesmo convidou a unha ronda á
xente do lugar e tamén a un grupo de gardas civís. Non foi recoñecido por
ninguén.
Ningún comentario:
Publicar un comentario