Marcos Pérez Pena praza.com
As asociacións Memoria Histórica Democrática
e Fuco Buxán organizan este luns no Castelo
de San Felipe de Ferrol unha homenaxe a Amada García, mugardesa que en
xaneiro de 1938 foi fusilada pola ditadura fascista xunto con outros sete
veciños. As dúas asociacións entenden o acto coma "unha homenaxe a
todas as mulleres de Ferrolterra represaliadas pola ditadura franquista"
e, en xeral, a todas as vítimas da represión.
Amada García era veciña de Mugardos. Aínda que
está moi estendida a idea de que foi fusilada por bordar unha bandeira do PCE,
o certo é que o odio que espertaba nos sectores máis conservadores da sociedade
mugardesa e que levou á súa execución ten que ver co seu activismo político
exercido durante anos e pola súa resistencia nos primeiros días do golpe de
Estado. Os militares sublevados deteñen e xulgan un elevado número de
veciños e veciños do concello e entre eles a Amada García. Cando se dita a
sentenza de morte contra ela, Amada García estaba embarazada, polo que se adiou
a execución á espera de que dera a luz o seu fillo, Gabriel.
Á espera dese momento, estivo confinada no Cárcere
de Mulleres de Ferrol; o 31 de outubro de 1937 ao Hospital de Caridade de
Ferrol, onde pariu, e 88 días despois, o 27 de xaneiro de 1938, foi
conducida ao castelo de San Felipe. Alí foi executada, por un pelotón de
fusilamento, canda ela foran executados o mesmo día outras sete persoas: Ángel
Roldos Gelpi (profesor do colexio público O Pitieiro), Antonio Eytor Cañizo,
José María Montero Martínez, Juan José Teijeiro Leira (de Mugardos), Jaime
González Pérez e Ramón Rodríguez López (de Ares), e Germán López García (de
Cabanas).
A véspera de ser fusilada, Amada García deixou
escrita unha carta onde explicaba detalladamente as circunstancias da súa
desgraza e a identidade das persoas que lle acusaron. O seu proceso está cheo de irregularidades e advírtese o afán vengativo e
de despeito de certas persoas. Un dos acusadores visitou a Amada García e quixo
retirar as súas acusacións explicando as circunstancias polas que as fixo, pero
foi ameazado. E dous veciños de Mugardos que eran analfabetos protestaron ao
decatarse que se lles fixo asinar unha declaración que non recollía o que
depuxera no interrogatorio. A pesar de declarar que o contido do escrito non
era o que se lles leu, non se tivo en conta. En dous días xulgáronse a 45
persoas de Ares e Mugardos e ditáronse 37 penas de morte.
Pedro Velázquez Vilanova dedicoulle un poema a Amada
García, no que escribe "A quen
importa bordar unha bandeira?/ O que importa é teceres coa palabra/ con artes
de redeira/ nidios soños de mulleres liberadas/ Se longa foi a espera/ xa está
chegado o día/ Teu nome, Amada, gravaremos/ no muro terrible da
ignominia/ Daquela si/ daquela poderás ficar en paz/ entre o ceo
e o mar".
Amada García e o seu fillo Gabriel
Toimil son uns dos protagonistas do documental A
pegada dos avós, de Xosé Abad, que o pasado venres se proxectou
en Ferrol. O filme afonda nas historias e nas vidas de varios represaliados
galegos polo franquismo, pero coa novidade de que o relato está contado a
través dos ollos dunha xeración moi afastada do sucedido naquelas décadas. Son
un grupo de adolescentes, estudantes dun centro de secundaria da Coruña, os que
entran en contacto cos protagonistas, investigan sobre a súa vida e reflexionan
sobre os acontecementos que viviron.
Ningún comentario:
Publicar un comentario