Vinte anos de Clángor

Cúmprense dúas décadas do atentado na discoteca compostelá que lle custou a vida a unha estudante e a dous membros do Exército Guerrilleiro

DARÍO CASAL . SANTIAGO

A partir daquela madrugada, a movida nocturna de Santiago xa xamais volveu ser a mesma. A década dourada dos 80 morreu ás 3.30 da madrugada do 11 de outubro de 1990, cando o estourido dunha bomba converteu a mítica discoteca Clángor nunha maraña de cascotes, fume e po.

Dentro, naquel momento, había unhas cen persoas e tres delas non verían amencer. Dous dos falecidos eran activistas do Exército Guerrilleiro do Pobo Galego Ceibe, X. Ignacio Villar e María Dolores Castro Lamas, ambos de vinte e tantos anos, e a terceira unha estudante, Mercedes Domínguez, de 26 anos. O número de feridos, algúns de gravidade, ascendeu até case medio cento.

Moi pronto se sabería que o atentado foi organizado pola citada organización de signo independentista e que os dous activistas mortos non tiñan ningunha experiencia na manipulación e colocación de explosivos, por iso é polo que a rudimentaria bomba que transportaban lles estourou nos narices.

Tamén se soubo, en canto comezou a investigación policial, que o artefacto estalou a destempo, precisamente estimulado polos excesos decibélicos dun altofalante próximo, e que o plan inicial consistía en voar o local horas máis tarde, cando os clientes volvesen ás súas casas tras a noite festiva.

Que significou o fenómeno Clángor nunha Compostela que, daquela, non durmía nin de día nin de noite desde o mesmo luns e até o sábado? E é que, para moitos, a desaparición de Clángor supuxo tamén, en certo xeito, a morte da movida, polo menos tal e como se entendía entón, e a fin dunha época que estivo marcada por unha música moi peculiar e unha forma moi especial de entender a noite, que case sempre reunía os mesmos noctámbulos nos mesmos sitios e ás mesmas horas tras seguir unha ruta fixa, primeiro andando e logo en coche... E a noite adoitaba acabar en Clángor, na Ponte da Rocha.

Hoxe, un universitario que daquela, hai hoxe 20 anos, servía copas na discoteca propiedade de Fernando Pereira, Fran o de Ferrol, e unha clienta habitual que foi testemuña do bombazo, Carmen, lembran como viviron a madrugada do 11 de outubro de 1990 e que significou para eles a desaparición de Clángor. Carmen, botando a vista atrás, explica esta última cuestión dunha forma un tanto sentimental: "Non sabería explicar moi ben por que, pero era moi diferente saír sabendo que acabarías en Clángor e sabendo que non. Si, algo cambiou desde entón. De súpeto, escoitei o ruído como o dun petardo de feira e pensei... vaia, algún imbécil anda por aí facendo o gracioso. Virei a cara para ver que pasara e entón sentín como o empurrón dunha gran onda que me tirou ao chan, a min e a todos os que estaban preto", conta. "Algúns corrían e berraban, pero non son consciente de que se producise unha avalancha. Saímos, sen máis, e eu enseguida empecei a buscar o meu irmán. Tanto é así que volvín entrar na discoteca para buscalo. Dentro había moito po e cascotes caídos. Apenas se vía nada, pero si puiden ver tirado no chan un mozo que estaba totalmente ensanguentado". Aquel mozo era o activista que portaba a bomba. Tras a súa procura infrutuosa, Carmen saíu de novo da discoteca e atopouse co seu irmán, que andaba buscándoa a ela. Fran, o de Ferrol, que daquela levaba xa máis de dous anos servindo copas en Clángor, lembra tamén perfectamente que o estourido do explosivo non foi, en absoluto, o típico bombazo que che rebenta os oídos. Curiosamente, do mesmo xeito que Carmen, identificou o ruído como similar ao dun petardo ou traca de feira.

DATOS

"Non foi atronador"

"Non foi atronador, aínda que si foi o suficientemente potente para que o falso teito da discoteca viñese abaixo e deixase o cableado ao aire, quedando todo ás escuras", lembra Fran. Coincide con Carmen en que naquel momento había aínda pouca xente dentro. O explosivo converteu en cachizas unha parede de ladrillo próxima e foron estes anacos os que, ao saír despedidos, lles causaron máis danos aos clientes.

Unha película sobre os feitos

Consciente de que Clángor

foi unha referencia para miles de mozos galegos pertencentes á chamada xeración da movida, o produtor cinematográfico Pablo Iglesias tivo a idea, en 2008, de rodar unha película que conmemorase o que foi e o que significou esta sala compostelá. Para iso, reu- niu testemuños dos que viviron aquela época, dalgúns dos que salvaron polos pelos o pelello aquela fatídica noite e, tamén, de músicos.