Volve con forza a utilización do corpo da muller como reclamo publicitario

A televisión é o medio que máis a usa, polo que tamén acapara máis denuncias

SEVILLA. EP

O número de queixas recibidas polo Observatorio Andaluz da Publicidade non sexista ascendeu no último ano (de xullo de 2010 a xullo de 2011) a 409, o que supón un tres por cento máis que no ano anterior. É, ademais, a maior cifra rexistrada polo observatorio desde a súa creación en 2003, segundo destacou este mércores a directora do Instituto Andaluz da Muller (IAM), Soidade Pérez, tras o peche do informe anual deste observatorio, unha ferramenta que achega indicadores de xénero sobre a imaxe que transmite a publicidade nos seus diferentes soportes.

Este aumento, segundo Pérez, se justifica fundamentalmente polo labor de formación e concienciación levada a cabo no último ano a través de diversas publicacións e da súa propia páxina web, ademais das redes sociais, que cobraron un importante peso para a recepción de queixas e suxestións por parte da cidadanía. Das 409 denuncias, o 54,27 por cento realizouse a través da web, o medio por tanto máis utilizado para denunciar unha práctica publicitaria.

Un dos aspectos máis destacados do informe anual é o feito de que "volve con forza a utilización do corpo da muller como reclamo". Así, o 40,34 por cento das denuncias debíase a que a publicidade representaba ao corpo feminino como obxecto (15 puntos porcentuais máis que en 2010), mentres un 38,35 por cento era por promover modelos que consoliden pautas tradicionalmente fixadas para cada xénero.
Segundo o informe anual do Observatorio, o 82,38 por cento das denuncias refírense a contidos publicitarios. Por contra, só se recibiron 62 queixas que gardan relación con contidos aparecidos en medios de comunicación (reportaxes en revistas de moda, programas televisivos ou Internet, entre outros).
En canto aos medios, a televisión volve liderar o ranking dos soportes denunciados, cun 54 por cento das queixas, seguida das publicacións en revistas e libros, cun 24,71 por cento das denuncias. Pola súa banda, Internet xa representa un 6,81 por cento do soporte denunciado (case dous puntos porcentuais máis que en 2010).

Respecto da temática do contido denunciado, mantense a tendencia de anos anteriores. Así, o 'Aseo e Coidado Persoal' é a tipoloxía máis denunciada (18,46% dos casos), seguida da 'Alimentación' (11,07%); os 'Medios de Comunicación', como editoriais ou artigos de opinión (10,22%); a 'Limpeza e o Fogar' (9,37%); a 'Moda' (9,37% das denuncias, cun aumento de 3,11 puntos porcentuais respecto ao ano anterior) e os 'Perfumes' (8,8% das queixas, 3,42 puntos máis que en 2010).
 Por perfil de denunciantes, das 222 persoas que interpuxeron queixas, 210 (un 94,5%) eran mulleres, fronte a sete homes (un 3,1%), mentres que outro cinco non contestan. Cabe destacar que rompe a tendencia ascendente de anos anteriores de queixas procedentes do sexo masculino, ao baixar un 8,7 por cento.
 Se atendemos á idade dos denunciantes, o 40 por cento está entre os 18 e 30 anos, cinco puntos porcentuais máis que o pasado ano, o que coincide ademais no tempo co desenvolvemento de seminarios nas Universidades Andaluzas. Así, un 71 por cento das persoas que se dirixen ao observatorio ten estudos universitarios.

DISTRIBUCION TERRITORIAL 
Respecto da procedencia das queixas, o 92,1 por cento delas corresponde a persoas ou asociacións que residen en Andalucía, aínda que un 7,82 por cento delas proceden doutras comunidades autónomas (Castela e León, Illas Canarias, Madrid, País Vasco, Aragón, Comunidade Valenciana e Galicia).

En canto á distribución provincial dentro de Andalucía, a provincia de Málaga é a que aglutina máis demandas cidadás, xa que centralizou máis dun 29,5 por cento das denuncias, seguida de Sevilla (18,26%) e Selecta (11,30%). Deste xeito, as provincias de Sevilla, Málaga e Granada aglutinan máis do 50 por cento das denuncias cidadás. Séguenlles Córdoba (8,69%); Xaén (7,82%); Almería e Cádiz (6,08%, respectivamente) e Huelva (4,34%). 
Por época do ano, novembro e decembro son os meses nos que se rexistraron o maior número de denuncias no estudo, feito que se debe á proliferación de anuncios publicitarios das datas previas ao Nadal.

O IAM destaca que a suma de denuncias tamén compón un ranking de empresas denunciadas, á fronte do cal están Unilever España e Procter & Gamble, que aglutinaron un total de 16 e 17 denuncias respectivamente de produtos de aseo e coidado persoal tales como perfumes, cremas ou desodorizantes e produtos de limpeza tales como lavalouzas e deterxentes. A súa publicidade "reforza, reincide e reforza a liña de utilización de estereotipos sexistas nunha boa parte dos casos, como os de desodorizantes e champús".

Como resultado destas queixas, o observatorio realizou 181 solicitudes de rectificación ás empresas responsables das campañas publicitarias. Como consecuencia, obtívose resposta do 31 por cento das empresas contactadas e, delas, nun 35,4 por cento dos casos foi positiva, cun compromiso de rectificación para as próximas campañas.
 Finalmente, a directora do IAM subliñou que aínda queda moito por traballar para alcanzar a plena concienciación das empresas, aínda que recoñeceu os avances logrados, dado que se observou unha evolución positiva no tratamento da imaxe da muller nas campañas de publicidade posteriores emitidas polas empresas afectadas, en aproximadamente un terzo dos casos.