Sexo explícito

Luis Miguel Carmona recupera nun libro os anos nos que o cinema erótico se converteu nun fenómeno social en Europa

JULIO SORIA/EFE . MADRID

Houbo unha época, desde finais dos sesenta e ata principios dos oitenta, en que o cine erótico se erixiu en fenómeno social dunha Europa ávida de sexo máis ou menos explícito. Un tempo de corpos peludos, peitos sen silicona e escenas que ían máis aló dunha mera sesión de ximnasia xenital. As mulleres eran naturais, non estaban depiladas nin operadas, al- gunhas estaban gordiñas... Un dos logros é que as actrices parecían mozas que podía atopar pola rúa ou no autobús, e aí residía o morbo, explica o experto en cine erótico Luis Miguel Carmona. Emmanuell, Sylvia Kristel, o destape, Nadiuska, Susana Estrada, Ese escuro objeto del deseo, Laura Gemser... Referencias duns anos que Carmona documentou en Cine erótico a la europea (TB Editores), onde propón un repaso ao fenómeno.

Os primeiros pasos do erotismo caracterizáronse pola súa precaución, case sempre en formatos que mesturaban o sexo con outros argumentos secundarios: comedias subidas de ton, documentais presuntamente educativos, filmes sisudos con corpos ó aire... "Mentres en Francia se facían películas como O último tango en París ou A gran comilona, en España tiñamos o landismo. O cine erótico inaugurouse con Emmanuelle (1974), unha das películas máis comerciais de todos os tempos", relata Carmona. Protagonizada por Sylvia Kristel, a cinta francesa rompeu o tabú sexual e instaurou o erotismo como base central dunha trama. "Empezaron a rodarse moitas películas e creáronse sucedáneos como Emanuelle negra, feita en Italia. Para evitar problemas de propiedade intelectual quitaron unha "m" e engadiron o de negra", recorda o historiador sobre a picaresca transalpina.

O cine erótico non emerxeu en España ata a fin da ditadura franquista, pero os cineastas, actores e actrices abrazaron o xénero con entusiasmo. Corría o 11 de novembro de 1977 cando Pío Cabanillas, naquel momento ministro de Cultura con UCD, terminaba oficialmente coa censura do antigo réxime. Nacera o destape, con Nadiuska, Bárbara Rey e Susana Estrada entre as súas grandes iconas.

Estas actrices fixéronse ó carón da chegada do cine clasificado "S", que viviu o seu lustro dourado entre 1978 e 1983. "Fíxose un cine erótico moi libre, de películas sen ningún tipo de subvención, para un público moi determinado. Algunhas recadaron cen millóns de pesetas, unha cifra que non alcanzan moitas películas españolas na actualidade", resalta Carmona.

El fontanero, su mujer y otras cosas de meter, La caliente niña Julieta, El diputado, Con las bragas en la mano ou La orgía foron os títulos que máis recadación obtiveron baixo a clasificación "S", no que desfilaron actrices como Andrea Albani, Azucena Hernández, Lina Romay ou Carla Valero.

A CERNA

"Agora vemos estas películas e parécennos moi inocentes, case de Walt Disney. Non se entende que fosen tan polémicas, que a xente fixese cola por velas. Pero é que nunca antes se vira nada semellante. Algunhas eran moi interesantes. Un escoita Mi conejo es el mejor e soa a broma, pero era unha película que reflexionaba sobre o masoquismo e a humillación, moito máis profundamente que o indicado polo seu título", defende Carmona.

Con menos pretensións intelectuais, o cine de Pajares, Esteso e Ozores cumpriu un labor de documentación histórica. "Foi un cine social moi interesante, posiblemente o único que se fixo en España durante a Transición, o que mellor reflectiu o que estaba pasando no país", explica o experto sobre filmes tan hilarantes como "Os bingueros", "Os enerxéticos", "Os liantes" ou "Todos ó solo!".